Bảo tàng Museo Del Prado ở Madrid. Ảnh: Brian Snelson/ Flickr.
Vào ngày 24 tháng 8, Hội đồng Bảo tàng Quốc tế (ICOM) đã thông qua điều chỉnh định nghĩa thuật ngữ “bảo tàng” ở Hội nghị toàn thể ICOM lần thứ 26 tại Prague. Định nghĩa mới được bỏ phiếu thông qua với 487 phiếu đồng thuận, tương đương với khoảng 92 phần trăm thành viên tham dự; 23 phiếu chống và 17 phiếu trắng. Cuộc bầu cử được tiến hành qua bốn vòng tham vấn kéo dài 18 tháng, dưới sự tham khảo ý kiến và bình luận của các chuyên gia bảo tàng từ 126 Ủy ban ICOM Quốc gia.
Theo định nghĩa mới, bảo tàng là “một tổ chức thường trực, không-vì-lợi nhuận, cung cấp dịch vụ xã hội liên quan đến việc nghiên cứu, sưu tầm, lưu trữ, diễn dịch và trưng bày các di sản vật thể và phi vật thể. Bảo tàng giúp thúc đẩy sự đa dạng và bền vững qua việc đảm bảo tính rộng mở, dễ tiếp cận và bao quát đến công chúng. Được tổ chức hoạt động và tương tác với công chúng theo chuẩn mực đạo đức, chuyên nghiệp và cùng hợp tác với cộng đồng mang đến những trải nghiệm đa dạng phục vụ mục đích giáo dục, thưởng lãm, phản tỉnh và chia sẻ kiến thức”.
Định nghĩa ban đầu của ICOM được đặt ra vào những năm 1970. Các sửa đổi đáng chú ý bắt đầu từ năm 2007 với các cụm từ “đa dạng”, “bền vững” và “dễ tiếp cận”, và dần được đặc biệt chú trọng khi các thành viên hội đồng bắt đầu tìm kiếm một định nghĩa khác bao hàm vai trò của định chế nghệ thuật trong việc thúc đẩy phát triển xã hội. Một ủy ban giám sát được thành lập vào Hội nghị ICOM năm 2016; năm 2019, một kiến nghị đổi mới được chính thức đưa ra hội đồng, nhưng đã bị phủ quyết, với mối e ngại biến chữ “bảo tàng” – mang nghĩa “một không gian dân chủ, hòa nhập và đa dạng đưa ra những cuộc đối thoại quan trọng về quá khứ và tương lai” – thành một “ý thức hệ” và có nguy cơ biến các bảo tàng thành một loại công cụ chính trị.
Chủ tịch Hội đồng ICOM Alberto Garlandi nhận định, tuy định nghĩa mới vẫn “chưa hoàn hảo”, việc đổi mới định nghĩa của từ “bảo tàng” đã là một “bước tiến lớn”.
Theo Artforum
