Trong bối cảnh kinh tế bất ổn, kết quả đấu giá là một trong những yếu tố quan trọng nhằm phản ánh quá trình thay đổi của thị trường nghệ thuật.
William Summerfield, chuyên gia về nghệ thuật hiện đại của Anh và thế kỷ 20 tại nhà đấu giá Roseberys ở London, báo cáo doanh số liên tục tăng từ năm 2022 đến nay.
Nhà đấu giá Bonhams đạt doanh thu tốt nhất trong gần 250 năm với 552 triệu USD. Đó là nhờ họ đem đến những buổi triển lãm của nghệ sĩ có ý nghĩa lịch sử như Van Gogh, Gauguin, theo đó đạt tiếp tục thành tích ổn định tại buổi đấu giá.
Giới nghệ thuật chứng kiến khoảnh khắc lóe sáng với vài tác phẩm được bán với giá cao ngất ngưỡng, như Spider (1996) của Louise Bourgeois, được bán tại Sotheby’s vào tháng 5 với giá 32,8 triệu đô la – mức giá đấu giá cao nhất cho tác phẩm của một nhà điêu khắc nữ .
Louise Bourgeois, Spider, 1996. Ảnh: Sotheby’s.
Ngược lại, trong nửa đầu năm 2023, doanh số bán hàng của nhà đấu giá Christie’s, Sotheby’s và Phillips giảm 18% so với cùng kỳ năm ngoái, trang ArtTactic cho biết.
Đối với những người ngoài ngành, kết quả đấu giá là yếu tố để đánh giá thị trường, vì giá trị tác phẩm nghệ thuật thường không được công khai. Judy Robins – nhà thiết kế nội thất và nhà sưu tập nghệ thuật ở Denver (tiểu bang Colorado, Mỹ) – cho biết cô luôn theo dõi cuộc đấu giá nhằm cập nhật tin tức mới nhất.
Dan Sallick, chủ tịch bảo tàng Hirshhorn ở Washington, D.C., nói với trang Artsy: “Chúng ta nên chú ý đến tác phẩm được bảo tàng để mắt đến. Đây là thước đo dự đoán xác thực xu hướng nghệ thuật trong đường dài”.
Buổi đấu giá ở Roseberys. Ảnh: Roseberys
Mặc dù các cuộc đấu giá đại diện cho thị trường nghệ thuật, chúng cũng có những hạn chế nhất định. Chẳng hạn, kết quả đấu giá không thể hiện bối cảnh của thị trường, hay nhu cầu đằng sau các tác phẩm cụ thể.
Ngoài ra, sau các năm dịch bệnh, nhiều phòng tranh chuyển sang hình thức bán các tác phẩm trực tuyến thay vì qua các phòng trưng bày. Điều này khiến giá trị các tác phẩm trở nên kín kẽ, thiếu tính minh bạch với truyền thông và công chúng.
Trong tình hình hiện tại, đấu giá không phải là tất cả. Hoạt động này nói lên phần nào yếu tố thịnh hành của thị trường, còn hành vi, cảm xúc của con người với một tác phẩm mới là chỉ báo có giá trị nhất.
Theo Summerfield tại Roseberys (Anh), khi tác phẩm có giá tốt và chất lượng, thị trường sẽ phát triển mạnh. Sallick, từ Hirshhorn (Mỹ), mong đợi thị trường sẽ khởi sắc vào năm 2024. Thị trường có thể tăng trưởng lâu dài, nhờ nguồn tài nguyên nghệ thuật không bao giờ cạn kiệt, và tác phẩm đẹp sẽ luôn được sưu tầm, trao tay.
Robert Fontaine, sở hữu một phòng trưng bày Miami Beach (Mỹ) đánh giá thời điểm này không phong trào nghệ thuật chủ đạo nào hiện hữu. Để thị trường nghệ thuật đạt được những chuyển biến, Sallick cho rằng các nhà sưu tập nên theo đuổi các nghệ sĩ có tiềm năng, xu hướng thẩm mỹ khác nhau, từ đó tiếp cận được sở thích của khán giả và đem nghệ thuật len lỏi vào cuộc sống.
(Theo Artsy)
